پلان باز یکی از مفاهیم محبوب و پرکاربرد در معماری داخلی مدرن است که با حذف دیوارهای غیر ضروری، فضایی یکپارچه، روشن و منعطف ایجاد میکند. در این مقاله از پادیس آرت، به بررسی مفهوم پلان باز، مزایا و چالشهای آن میپردازیم و فضاهایی را معرفی میکنیم که معمولا با این سبک طراحی میشوند. اگر به دنبال طراحی داخلی متفاوت و کاربردی هستید، همراه ما باشید.
در معماری، "پلان باز" به طراحی داخلی اطلاق میشود که در آن دیوارها و جداکننده های ثابت کمتری بین فضاهای مختلف وجود دارد. این نوع طراحی به جای تفکیک فضاهای خانه به اتاقهای مجزا، فضاهای بزرگ و پیوستهای ایجاد میکند که چندین کاربرد مختلف میتوانند در آنها جای بگیرند.
ویژگی های اصلی پلان باز :
1. فضاهای بزرگ و پیوسته
اتاق های چندمنظوره:
اتاق نشیمن، آشپزخانه و اتاق غذاخوری معمولاً در یک فضای بزرگ و مشترک قرار میگیرند.
حذف دیوارهای غیرضروری:
دیوارهای جداکننده میان این فضاها حذف یا به حداقل میرسند.
2. افزایش روشنایی و تهویه
نور طبیعی:
استفاده از پنجرههای بزرگ و متعدد باعث ورود نور طبیعی به داخل فضاهای بزرگ میشود.
تهویه بهتر:
نبود دیوارهای جداکننده به جریان بهتر هوا کمک میکند.
3. طراحی انعطاف پذیر
چندمنظوره بودن فضاها:
فضاها میتوانند به راحتی تغییر کاربری دهند و برای فعالیت های مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
چیدمان متغیر:
امکان تغییر آسان چیدمان مبلمان و دکوراسیون وجود دارد.
4. حس فضا و بزرگی
ایجاد حس وسعت:
نبود دیوارهای جداکننده به ایجاد حس بزرگتر و بازتر بودن فضا کمک میکند.
ارتباط بصری:
ارتباط بصری بین قسمت های مختلف خانه بهتر حفظ میشود.
5. اجتماعی تر بودن فضا
تعامل بیشتر:
این نوع طراحی باعث افزایش تعامل بین اعضای خانواده و مهمانان میشود، زیرا فضاهای مشترک بیشتری وجود دارد.
فضای مناسب برای مهمانی ها:
فضاهای باز برای برگزاری مهمانی ها و تجمعات خانوادگی مناسبتر هستند.
مثال های کاربردی برای طراحی پلان باز :
آشپزخانه-اتاق نشیمن-اتاق غذاخوری
در بسیاری از خانه های مدرن، این سه فضا به صورت یکپارچه و بدون دیوارهای جداکننده طراحی میشوند.
فضاهای کاری و مطالعه
در برخی دفاتر و خانه های مدرن، فضاهای کاری و مطالعه نیز به صورت باز و بدون جداکننده طراحی میشوند.
پلان باز در معماری به ایجاد فضاهای بزرگ و پیوسته، افزایش روشنایی و تهویه، طراحی انعطاف پذیر، ایجاد حس وسعت و افزایش تعامل اجتماعی کمک میکند. این نوع طراحی به خصوص در خانه های مدرن و دفاتر کاری محبوبیت زیادی دارد و با استفاده بهینه از فضاها و کاهش دیوارهای جداکننده، محیطی دلپذیر و کارآمد ایجاد میکند.
کدام فضاها با پلان باز طراحی میشوند؟ بررسی کاربرد و مزایا
پلان باز در معماری به دلایل مختلفی برای مکانهای گوناگونی طراحی میشود؛ با هدف بهبود تعاملات اجتماعی، افزایش روشنایی طبیعی و تهویه و ایجاد حس فضا و بزرگی. در ادامه به مکان هایی که اغلب به صورت پلان باز طراحی میشوند، اشاره میکنیم:
پلان باز خانه های مسکونی
آشپزخانه، اتاق نشیمن و اتاق غذاخوری:
این فضاها معمولاً به صورت یکپارچه و بدون دیوارهای جداکننده طراحی میشوند تا فضای بزرگی ایجاد کنند که مناسب برای تجمعات خانوادگی و مهمانی ها باشد.
فضاهای خانوادگی:
در خانه های بزرگتر، فضای خانوادگی یا اتاق تلویزیون نیز ممکن است به صورت باز طراحی شود تا ارتباط بصری بین اتاق ها حفظ شود.
طراحی پلان باز برای آپارتمان و واحدهای کوچک
آپارتمان های استودیو:
این نوع آپارتمان ها، به طور کلی معمولاً به صورت پلان باز طراحی میشوند تا از فضای محدود بهترین استفاده را ببرند.
آپارتمان های مدرن:
در بسیاری از آپارتمان های مدرن، اتاق نشیمن، آشپزخانه و غذاخوری به صورت باز طراحی میشوند تا فضای کوچکتر آپارتمان بزرگتر به نظر برسد.
پلان باز برای دفاتر کاری
دفاتر باز:
این دفاتر به جای استفاده از اتاقهای جداگانه برای هر کارمند، فضای باز و مشترکی دارند که به افزایش تعاملات و همکاری بین کارمندان کمک میکند.
فضاهای اشتراکی کاری:
بسیاری از دفاتر مدرن شامل فضاهای مشترک کاری مانند سالن های اجتماعات، فضاهای کاری باز و اتاقهای کنفرانس با دیوارهای شفاف هستند.
طراحی پلان باز برای رستوران و کافه
فضاهای غذاخوری باز:
رستوران ها و کافه ها اغلب فضاهای غذاخوری باز دارند که باعث ایجاد یک محیط اجتماعی تر و جذاب تر برای مشتریان میشود.
آشپزخانه های باز:
برخی رستوران ها، آشپزخانه های باز دارند که به مشتریان امکان مشاهده فرایند پخت و پز را میدهند.
طراحی پلان باز مرکز تجاری و خرید
مراکز خرید:
بسیاری از مراکز خرید به صورت پلان باز طراحی میشوند که شامل فروشگاه های مختلف در یک فضای بزرگ و پیوسته هستند.
فضاهای مشترک تجاری:
در مراکز تجاری، فضاهای مشترک مانند سالن های ورودی و فضاهای نشیمن نیز به صورت باز طراحی میشوند.
مراکز آموزشی با طراحی پلان باز
کلاس های باز:
برخی مدارس و دانشگاه ها از کلاس های باز و فضاهای آموزشی مشترک استفاده میکنند که به تعامل بیشتر بین دانشجویان و استادان کمک میکند.
فضاهای مشترک آموزشی:
سالن های مطالعه، کتابخانه ها و فضاهای استراحت دانشجویان نیز به صورت باز طراحی میشوند.
مراکز فرهنگی و اجتماعی
گالری ها و موزه ها:
بسیاری از گالری ها و موزه ها از پلان باز استفاده میکنند تا فضای بیشتری برای نمایش آثار هنری فراهم کنند و حرکت بازدیدکنندگان را تسهیل کنند.
فضاهای اجتماعی:
مراکز اجتماعی و فرهنگی اغلب شامل فضاهای باز برای تجمعات، نمایش ها و رویدادهای اجتماعی هستند.
پلان باز در معماری برای مکان های مختلفی از جمله خانه های مسکونی، آپارتمان ها، دفاتر کاری، رستوران ها، مراکز تجاری، مراکز آموزشی و مراکز فرهنگی استفاده میشود. این نوع طراحی به بهبود تعاملات اجتماعی، افزایش روشنایی و تهویه و ایجاد حس فضا و بزرگی کمک میکند و برای محیط های مختلفی که به کاربریهای چندگانه نیاز دارند، مناسب است.